Inwentaryzacja (remanent)
Inwentaryzacja remanent
Koniec roku podatkowego to dla przedsiębiorców szczególny czas ze względu na obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji. Polega ona na określeniu stanów magazynowych poprzez podliczenie posiadanych towarów i materiałów oraz ustalenie dochodów firmy. Co podlega inwentaryzacji, kiedy i jak należy ją przeprowadzić? Oto odpowiedzi na kluczowe pytania.

Czym jest remanent?
Remanent zwany jest inaczej inwentaryzacją lub spisem z natury. Polega na spisaniu rzeczywistego stanu majątku danego przedsiębiorstwa, a następnie jego porównaniu z dokumentami księgowymi i ewidencją, które potwierdzają nabycie towarów czy materiałów. Tymi dokumentami mogą być np. faktury lub umowy kupna-sprzedaży. Inwentaryzacja obejmuje towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby, produkcję w toku, wyroby gotowe, a także braki i odpady. W remanencie na koniec roku nie ujmuje się natomiast wyposażenia i środków trwałych. Ponadto inwentaryzacją należy objąć towary, które są własnością podatnika, ale w dniu sporządzenia spisu znajdują się poza zakładem przedsiębiorcy, a także towary obce mieszczące się na terenie zakładu. Remanent to operacja pozwalająca przede wszystkim usprawnić wewnętrzną kontrolę dokumentów i oszacować stany magazynowe, a przez to ustalić nadwyżki lub ewentualne braki towarów. Co ważne inwentaryzacja pozwala sprecyzować roczny dochód firmy. Przeprowadzenie remanentu składa się z wielu elementów i wymaga niezwykłej dokładności oraz skrupulatności. Obowiązek dokonywania corocznego remanentu reguluje ustawa o rachunkowości i obejmuje wszystkich przedsiębiorców prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Kiedy przeprowadzić inwentaryzację?
Remanent powinien zostać przeprowadzony na dzień 1 stycznia lub na koniec każdego roku podatkowego. Istnieje ponadto 5 przypadków, w których podatnik zobowiązany jest do przeprowadzenia dodatkowej inwentaryzacji, poza tą coroczną. Dzieje się tak w momencie rozpoczęcia lub likwidacji działalności gospodarczej, zamknięcia działalności gospodarczej (w tym przypadku remanentowi podlega także wyposażenie), zmiany wspólnika albo stosunku udziałów, utraty w ciągu roku podatkowego prawa do zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym oraz w razie otrzymania nakazu od organu podatkowego. Podatnik ma także możliwość przeprowadzenia inwentaryzacji w wybranym przez siebie terminie, o czym co najmniej 7 dni wcześniej musi poinformować urząd skarbowy.   

Jakie dane powinien zawierać remanent?
Poniżej przedstawiamy zestawienie najważniejszych informacji, które koniecznie powinny zostać uwzględnione w remanencie:
  • data sporządzenia spisu;
  • imię i nazwisko właściciela, nazwa firmy;
  • numery pozycji;
  • nazwa towaru lub innych elementów objętych spisem;
  • cena jednostkowa zakupu w złotych i groszach;
  • jednostka miary;
  • ilość potwierdzona podczas inwentaryzacji;
  • wartość wynikająca z pomnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową;
  • wartość sumaryczna;
  • ponumerowane arkusze;
  • klauzula "Spis zakończono na pozycji…";
  • podpisy osób sporządzających inwentaryzację i uczestniczących w inwentaryzacji;
  • podpis właściciela firmy lub współwłaścicieli
Suma z remanentu musi znaleźć się w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w formie rozpisanych szczegółowo rodzajów materiałów i towarów lub jako podsumowanie całości, w jednej pozycji.

Jak przeprowadzić inwentaryzację?

Ustawa o rachunkowości przewiduje trzy podstawowe metody przeprowadzania inwentaryzacji.
  • Spis z natury: przedsiębiorca określa faktyczny stan wszystkich elementów majątku przez ich policzenie, zważenie, zmierzenie lub oszacowanie. W ten sposób inwentaryzuje się przede wszystkim maszyny, budowle, fundusze w kasie, papiery wartościowe oraz środki trwałe, w tym również towary handlowe, wyroby gotowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby.
  • Uzgodnienie sald: polega na uzgodnieniu stanu posiadanych aktywów i pasywów zawartych w ewidencji księgowej z danymi przedstawionymi w pisemnej formie przez kontrahentów. Wyciąg z konta bankowego również może być formą potwierdzenia zgodności sald. To metoda, którą inwentaryzuje się przede wszystkim środki finansowe zgromadzone na rachunkach bankowych, należności od kontrahentów, a także przekazane im składniki własnego majątku.
  • Weryfikacja: opiera się na porównaniu danych wpisanych do ksiąg podatkowych z dokumentami źródłowymi. W ten sposób inwentaryzuje się wartości prawne i niematerialne, rozliczenia międzyokresowe czynne i bierne, fundusze własne oraz specjalne, grunty i środki trwałe (trudno dostępne), należności sporne i wątpliwe, należności i zobowiązania wobec pracowników i z tytułów publicznoprawnych.
Wycena remanentu
W celu zaksięgowania inwentaryzacji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów należy wycenić sporządzony remanent. Według cen zakupu lub nabycia wycenia się materiały oraz towary handlowe. Wycena w szczególnych przypadkach może być dokonana na podstawie cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu jeżeli są one niższe od cen nabycia lub zakupu. Według kosztów wytworzenia z kolei wycenia się półwyroby, wyroby gotowe oraz braki. Według wartości oszacowanej z uwzględnieniem przydatności do dalszego użytkowania wycenia się odpady użytkowe.

Inwentaryzacja, remanent online
Serwis Fakturowo.pl umożliwia wygenerowanie dokumentu - Inwentaryzacja (remanent) - który automatycznie zlicza aktualne stany/ilość produktów znajdujących się w magazynie (wygenerowanie inwentaryzacji jest możliwe na stronie - Raporty). Aby wartości na dokumencie były poprawnie zliczane, należy na karcie każdego produktu wpisać ceny zakupu. W wygenerowanym dokumencie inwentaryzacji ceny zakupu oraz ilości danego produktu pobierane są z karty produktu, a nie z dokumentów magazynowych. W podsumowaniu wygenerowanego dokumentu pojawią się wartości kwotowe z rozbiciem na waluty cen zakupu danego produktu. Wygenerowany dokument można pobrać w formacie XLS (Excel), zatem dokument może być dowolnie edytowany.